Futbolcuların Psikolojik Gerilimleri: Artan İş Yükünün Yansımaları
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15107061Anahtar Kelimeler:
Spor psikolojisi, Psikolojik gerilim, FutbolÖzet
Bu çalışma, Türkiye Üniversite Sporları Federasyonu futbol süper lig terfi müsabakalarına katılan üniversite futbolcularının psikolojik gerilim düzeylerini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada, yoğun rekabet ortamı ve artan iş yükünün sporcular üzerindeki psikolojik etkileri değerlendirilmektedir. Çalışmanın örneklemini, bir hafta boyunca her gün müsabaka yapan üniversite futbolcuları oluşturmaktadır. Katılımcılara "Sporcu Psikolojik Gerilim Ölçeği (APSQ)" uygulanarak, psikolojik gerilim düzeyleri belirlenmiştir. Bulgular, yoğun müsabaka periyotlarının sporcuların motivasyon düşüklüğü, antrenman stresinde artış, öfke ve kaygı gibi psikolojik belirtiler göstermesine neden olduğunu ortaya koymuştur. Özellikle, performans kaygısı ve gelecek belirsizliği, sporcuların psikolojik gerilim düzeylerini artıran temel faktörler olarak belirlenmiştir. Literatürdeki benzer çalışmalar, yoğun rekabet ve antrenman yükünün sporcuların zihinsel tükenmişlik yaşamasına yol açtığını desteklemektedir. Çalışmanın bulguları, sporcuların psikolojik dayanıklılıklarını artırmaya yönelik stratejilerin geliştirilmesi gerektiğini göstermektedir. Bu bağlamda, antrenörlerin stres yönetimi tekniklerini müsabaka süreçlerine entegre etmeleri ve sporcuların psikolojik destek mekanizmalarına erişimini sağlamaları önerilmektedir. Sonuç olarak, bu çalışma, spor psikolojisi alanına katkı sunarak, yoğun rekabet dönemlerinde sporcuların psikolojik sağlığını koruma stratejilerine ışık tutmaktadır.
Referanslar
Anderson, C. B., Covassin, T., & Kaminski, T. W. (2018). Psychological aspects of athletic performance: Examining the role of mental resilience. Journal of Sport and Exercise Psychology, 40(3), 215–230.
Bandura, A. (1997). Self-Efficacy: The Exercise of Control. Freeman.
Brink, M. S., Visscher, C., Coutts, A. J., Lemmink, K. A. P. M., & Kemper, H. C. G. (2010). Changes in perceived stress and recovery in overreached young elite soccer players. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports, 20(1), 56–62.
Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
Dweck, C. (2006). Mindset: The New Psychology of Success. Random House.
Elferink-Gemser, M. T., Visscher, C., Lemmink, K. A. P. M., & Mulder, T. (2004). Relation between multidimensional performance characteristics and level of performance in talented youth field hockey players. Journal of Sports Sciences, 22(11–12), 1053–1063.
Field, A. (2018). Discovering statistics using IBM SPSS statistics. Sage.
Filaire, E., Sagnol, M., Ferrand, C., Maso, F., & Lac, G. (2001). Psychological stress and hormonal responses in team sports coaches: A review. European Journal of Applied Physiology, 85(1–2), 62–66.
Filho, E., Dobersek, U., Gershgoren, L., Becker, B., & Tenenbaum, G. (2014). The cohesion–performance relationship in sport: A 10-year retrospective meta-analysis. Psychology of Sport and Exercise, 15(5), 551–562.
Gould, D., Dieffenbach, K., & Moffett, A. (2002). Psychological characteristics and their development in Olympic champions. Journal of Applied Sport Psychology, 14(3), 172–204.
Hanin, Y. (2000). Emotions in sport. Human Kinetics
Hooper, S. L., MacKinnon, L. T., Howard, A., Gordon, R. D., & Bachmann, A. W. (1995). Markers Hooper, S. L., MacKinnon, L. T., Howard, A., Gordon, R. D., & Bachmann, A. W. (1995). Markers for monitoring overtraining and recovery. Medicine and Science in Sports and Exercise, 27(1), 106–112.
Kais, K., & Raudsepp, L. (2005). Intensity and direction of competitive state anxiety, self-confidence and athletic performance. Kinesiology, 37(1), 13–20.
Kenttä, G., & Hassmén, P. (1998). Overtraining and recovery: A conceptual model. Sports Medicine, 26(1), 1–16.
Lima, Y., Öz, N. D., Denerel, N., Özkaya, Ö., Senışık, S., & Rice, S. (2022). Validity and reliability of the Turkish version of Athlete Psychological Strain Questionnaire (APSQ). Spor Hekimliği Dergisi, 57(3), 147–154.
Martens, R. (1977). Sport Competition Anxiety Test (SCAT). Human Kinetics.
Martens, R., Vealey, R. S., & Burton, D. (1990). Competitive Anxiety in Sport. Human Kinetics Publishers.
Meeusen, R., Watson, P., Hasegawa, H., Roelands, B., & Piacentini, M. F. (2006). Central fatigue: The serotonin hypothesis and beyond. Sports Medicine, 36(10), 881–909.
Nicholls, A. R., Polman, R. C. J., Levy, A. R., & Taylor, J. (2009). Stressors, coping, and coping effectiveness: Gender, type of sport, and skill differences. Journal of Sports Sciences, 27(7), 697–707.
Resnik, D. B. (2011). Scientific research and the public trust. Science and Engineering Ethics, 17, 399–409.
Rice, S. M., Parker, A. G., Mawren, D., Clifton, P., Harcourt, P., Lloyd, M., … & Purcell, R. (2020). Preliminary psychometric validation of a brief screening tool for athlete mental health among male elite athletes: The Athlete Psychological Strain Questionnaire. International Journal of Sport and Exercise Psychology, 18(6), 850–865.
Rietjens, G., Kuipers, H., Adam, J., Saris, W., & Van Breda, E. (2005). Physiological, biochemical and psychological markers of strenuous training-induced fatigue. International Journal of Sports Medicine, 26(1), 16–26.
Scanlan, T. K., Russell, D. G., Beals, K. P., & Scanlan, L. A. (2005). Project on elite athlete commitment (PEAK): II. A direct test and expansion of the sport commitment model. Journal of Sport and Exercise Psychology, 27(3), 253–269.
Selmi, O., Haj-Sassi, R., Moalla, W., & Elloumi, M. (2018). Effect of competitive soccer matches on physiological and psychological parameters in elite players. Journal of Strength and Conditioning Research, 32(6), 1602–1610.
Smith, J., & Johnson, K. (2020). Foundations of Sport and Exercise Psychology. Human Kinetics.
Twist, C., & Highton, J. (2013). Monitoring fatigue and recovery in rugby players. International Journal of Sports Physiology and Performance, 8(5), 467–474.
Weinberg, R. S., & Gould, D. (2023). Foundations of Sport and Exercise Psychology. Human Kinetics.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 InnovatioSports Journal
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
