Sporcuların özgüven ve sporcu kimliği düzeylerinin incelenmesi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10454644Anahtar Kelimeler:
sporcu psikolojisi, sporcu kimliği , sportif kendine güven, özgüvenÖzet
Bu çalışma, sporcu kimliği ile sürekli sportif kendine güven arasındaki ilişkileri anlamayı hedefleyerek gerçekleştirilmiştir. Cinsiyet, yaş, spor yapma süresi ve branş gibi demografik ve sporla ilgili değişkenlere odaklanan kapsamlı analizler, 517 (351 erkek ve 166 kadın) gönüllü sporcunun katılımıyla yürütülen kesitsel bir araştırmada elde edilmiştir. Veri toplama aracı olarak "Sürekli Sportif Kendine Güven Ölçeği" ve "Sporcu Kimliği Ölçeği" kullanılmıştır. Veriler, SPSS kullanılarak analiz edilmiş olup, t-testi, ANOVA ve ilişkisel analizleri içermektedir. Bulgular, özellikle belirli yaş grupları, cinsiyetler ve spor branşları arasında gözlemlenen özgüven varyasyonlarını vurgulamaktadır. Kadın sporcuların genel olarak daha yüksek bir sporcu kimliğine sahip olduğu belirlenmiş, ancak sürekli sportif kendine güven açısından cinsiyetler arasında anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Yaş gruplarına göre yapılan incelemeler, 18-20 yaş grubundaki sporcuların belirgin bir sporcu kimliğine sahip olduğunu, 30 ve üzeri yaş grubunun ise sürekli sportif kendine güven açısından öne çıktığını göstermiştir. Spor yapma süresi ve branş bazlı analizler de benzer şekilde değerlendirilmiş, bu faktörlerin sporcu kimliği ve sürekli sportif kendine güven üzerindeki etkileri belirlenmiştir. Bulgular, sporcuların psikolojik profilini anlama ve performanslarını geliştirme çabalarında rehberlik edecek önemli içgörüler sunmaktadır. Ayrıca, demografik faktörlerin sporcuların psikolojik özellikleri üzerinde farklı etkileri olduğunu göstererek, bireysel ihtiyaçlara yönelik daha özelleştirilmiş destek stratejilerinin geliştirilmesine olanak sağlamaktadır.
Referanslar
Akagündüz, N. (2006). İnsan yaşamında özgüven kavramı. İstanbul: Ümraniye Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü Yayınları.
Aygün, M., & Öztaşyonar, Y. (2019). Buz hokeyi sporcularının sportif sürekli kendine güven özelliklerinin incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(3), 202-212. https://doi.org/10.33689/spormetre.508266
Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191-215. https://doi.org/10.1037/0033-295X.84.2.191
Baştuğ, G., Duman, S., Akçakoyun, F., & Karadeniz, F.(2016). Futbol hakemlerinde; stres, özgüven, karar verme. Journal of Human Sciences, 13(3), 5399-5406. https://doi.org/10.14687/jhs.v13i3.4213
Brewer, B. W., & Cornelius, A. E. (2001) Norms and factorial invariance of the Athletic Identity. Measurement Scale (AIMS). Academic Athletic Journal, 15, 103-113.
Brewer, B. W., Van Raalte, J. L., & Linder, D. E. (1993). Athletic identity: Hercules' muscles or Achilles heel? International Journal of Sport Psychology, 24(2), 237–254.
Çetinkaya, T. (2015). Takım sporlarında sporcu kimliği ve sürekli sportif kendine güven ilişkisi (Yayın No. 421416) [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
Damar, İ., & Uçan, Y. (2021). Spor yapan ve yapmayan yetişkin bireylerin özgüven düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Beden Eğitimi Spor ve Teknolojileri Dergisi, 2(2), 1-10.
Feltz, D. L. (1988). Gender differences in the causal elements of self-efficacy on a high avoidance motor task. Journal of sport and exercise psychology, 10(2), 151-166.
Fraenkel, J. R., & Wallen, Norman E. (2009). How to design and evaluate research in education (7th ed.). Mcgraw-Hill. New York.
Hale, B. D., James, B. B., & Stambulova, N. N. (1999). Determining the dimensionality of athletic ıdentity: a “herculean” cross-cultural undertaking. International Journal of Sport Psychology, 30(1), 83-100.
Hambly, K. (2003). Özgüven (5. Baskı). (B. Bıçakçı, Çev.). Alfa Yayınları. İstanbul.
Horton, R. S., & Mack, D. E. (2000). Athletic identity in marathon runners: Functional focus or dysfunctional commitment? Journal of Sport Behavior, 23(2), 101–119.
Karagün, E.(2014).Self-confidence level in professional athletes; an examination of exposure to violence, branch and socio-demographic aspects. International Journal of Human Sciences, 11(2), 744-753. https://doi.org/10.14687/ijhs.v11i2.3018
Kuvat, S. (2021). Spor yapan ve yapmayan ortaokul öğrencilerinin sporcu kimliği ve akran zorbalığının incelenmesi (Yayın No. 689663) [Yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
Özbek, S., Yoncalık, M. T., & Alıncak, F. (2017). Sporcu ve sedanter lise öğrencilerinin özgüven düzeylerinin karşılaştırılması (Kırşehir ili örneği). Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 2(3), 46-56.
Savaş, B. Ç., Mavibaş M., & Karababa, B. (2023). Spor bilimleri fakültesindeki öğrencilerin sporcu kimliği düzeylerinin incelenmesi. Spor ve Bilim Dergisi, 1(1), 40-54.
Seydioğlu, C., & Yağcı, İ. (2022). Basketbol ve Futbol Spor Okullarındaki Sporcularının Fair Play Anlayışlarının Karşılaştırılması. Iğdır Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 12-22. https://doi.org/10.48133/igdirsbd.1209869
Türkmen, M. (2005). Profesyonel erkek futbolcular ile amatör erkek futbolcuların başarı motivasyon düzeylerinin incelenmesi (İzmir - Manisa örneği) (Yayın No. 164225) [Yüksek lisans tezi, Celal Bayar Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
Vealey, R. S. (1986). Coceptualization of sport confidence and competitive orientation: preliminary investigation and instrument development. Journal of Sport Psychology, 8(3), 221–246. https://doi.org/10.1123/jsp.8.3.221
Yanar, Ş., Kırandı, Ö., & Can. Y. (2017). Tenis ve badminton sporcularının sporcu kimlik algısı ve başarı motivasyon düzeyleri arasındaki farklılıkların incelenmesi. Spor Eğitim Dergisi, 1(1), 51-58.
Yerebatan, Z. (2019). Basketbol klasman hakemlerinin karar verme stilleri ve özgüven düzeylerinin incelenmesi (Yayın No. 567417) [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
Yıldırım, F. (2013). Sportif sürekli kendine güven alt ölçeğinin uyarlanması ve ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilerde sportif sürekli kendine güvenin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yayın No. 327415) [Yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 InnovatioSports: Spor Bilimleri ve Yenilikçi Araştırmalar Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.